HOUDING (n. f.)
TERM USED AS TRANSLATIONS IN QUOTATION
HARMONIE (fra.)TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
/FILTERS
LINKED QUOTATIONS
ANGEL, Philips, Lof der Schilder-Konst, Leiden, Willem Christiaensz van der Boxe, 1642.
1 quotationsQuotation
[…] een wacker, kloeck, doch soet-verliesent Penceel, om dat sonder het selve, alle de voorgaende deughden niet verricht en konnen werden. Want, ey lieve doch! Wat is een Stuck Schildery, of men daer Maenden langh in sit en moordt, en soecken't op 't naeuste uyt te fiemelen, sooder niet een alleynkse soet achter-blijvende houdinge in ghevonden kan werden? In waerheyt, niet met alle: soo en heeft het oock niet veel om 't lijt de netticheyt, sonder lossicheyt, want die foute van stijvicheyt, doet te onder-blijven de deught, (soo 't een deught ghenoemt mach werden) van de netticheyt. So dan yemant de netticheyt wil voor sijn Studie verkiesen, die betrachte dan mede het ghene die noyt ghenoegh ghepresen Gerrit Dou, geduerigh waer-neemt. Dat is een curieuse lossicheyt, die hy geleyt met een seeckere ende vaste Teycken-handt; […] die sodanige netticheyt niet bereycken en mach, die trachte met arbeyt om een los, wacker, soet-vloeyend Penceel te bekomen, liever dan in die stijve nette onaerdigheyt te versmooren.
[proposition de traduction, Léonard Pouy:] [ndr: Doit également être trouvé chez un peintre] un pinceau hardi et prompt tout en restant doux et gracieux, pinceau sans lequel aucune des vertus précitées ne pourraient être mises en pratique. Car qu’est-ce qu’en effet qu’un morceau de peinture si l’on s’y attarde pendant des mois avec une touche conduite précautionneusement sans y trouver au final de la douceur en retour ? En vérité, rien du tout : ainsi la netteté sans souplesse n’apporte pas grand chose, car les erreurs de raideur, diminuent la vertu de la netteté (si l’on peut la qualifier ainsi). Si alors quelqu’un choisit la netteté pour son étude, laissons le pratiquer ce qui est observé avec persévérance par Gerrit Dou, pour qui aucun éloge n’est suffisant, soit une curieuse souplesse qu’il dirige avec une main sûre et fiable. […] Celui qui ne parvient à atteindre une telle netteté ferait bien d’essayer de maîtriser un pinceau souple, agile et suave plutôt que de l’étouffer par une netteté artificielle et trop raide.
Conceptual field(s)
Quotation
Wanneermen nu Verlichterie Schildert, die men selfs Inventeert en Teyckent, Copieert, ofte dat men eenige Print-Konst natuerlijck wil Coloreeren, soo salmen oock altijdt acht geven op de eenparigheydt en vlackigheydt, en oock bysonderlijck op de houdingh, of voor en achter uytwijcken, ’t welck hier door t’onderscheyt der stercke en flaeuwe Verwen moet voortgebracht werden, met die vlack en proportioneel verminderende aen te leggen, sonder dat die eenige hardigheyt of stijvigheyt veroorsaecken.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] When one is Painting Illumination, that one Invents and Draws oneself, Copies or that one wants to colour some Art of Printing in a natural way, one should always pay attention to the evenness and flatness and also especially to the harmony, or moving back and forth, which should be caused by the difference between strong and weak Colours, by adding them flatly and proportionally diminishing, without them causing any hardness or stiffness.
In the English translation, this section is part of the Introduction to the second part of the book. The structure of this introduction is therefore different from the Dutch chapter (in the second edition of 1670, which we are treating here). Many of the terms are described in the English introduction, but no specific terms are used (for eenparigheid, vlakheid, houding). [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Want de Beelden moetmen of doncker tegen eenen lichten gront, of licht tegen eenen donckeren gront uytkomen; gemeenlijck sietmen dat de dingen, die van het gemeen dagh-licht beschenen werden, sodanigh verlicht zijn, dat de beschaduwde zijde van de Lichamen donckerder teghen haren grondt uytkomen, en de verlichte Party lichter dan den grondt vertoont; door welcke schickingh het natuerlijck leven sich altijdt reddet. Waer van wy de reden hier van souden konnen toonen, by aldien ’t niet te verr’ buyten ons voornemen gingh. ’t Gebeurt oock dat de Lichaemen geheel doncker tegen en lichten gront uytkomen, en wederom heel verlicht tegen eenen donckeren grondt, en dat nochtans soo sacht, datter geen grooter verschil tusschen de Coleuren gesien en wort, als tot de natuerlijcke houdingh, van Verw en distantie, van nooden is; waer op dat als een gewightigh deel der Schilder-Konst te letten staet. Wy meenen daer oock in ’t leste Boeck van onse Schilder-Konst, breeder betoogingen van te doen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Because the Figures should either be placed dark against a light ground, or light against a dark ground: one commonly sees that the things, which are lit by a common daylight, are lightened in such a way, that the shadow side of the Bodies contrast more darkly against the ground, and the lightened part appears lighter than the ground; by which ordering the natural life always succeeds. Of which we could show the reason here, if it had not been too far removed from our intention. It also happens that the Bodies contrast completely dark against a light ground, as well as very lightened against a dark ground, and this so softly, that no great distinction is seen between the Colours, than is necessary for the natural harmony of Colour and Distance; wherefore it is to be observed as an important part of the Art of Painting. We intend to elaborate on it in the last Book of our Schilder-Konst.
Conceptual field(s)
Quotation
Uyt alle welcke volght de nootwendighe, kennisse vande houdinge, {Houdinge} welcke met recht de perspective, ofte proportionele verflauwinge der Coleuren mach genoemt worden: En dese niet verstaen wordende, kan nimmer yets natuerlicks in een Schilderye gearbeyt werden, gemerckt de houdinge het selve gevoelen dat onse oogen in ’t beschouwen van ’t leven komen te genieten, inde Schilderyen kan verschaffen. Soo moetmen oock tot de Coloreeringe verstaen de nature der Reflexien of weerschijnen, {Reflexien} waer en hoe die vallen of niet vallen konnen, wat koleuren sy aennemen of verwisselen, ende diergelijcke dingen meer, gelijck wy in ons leste Boeck sullen toonen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] From all this it follows that the necessary knowledge of the harmony [ndr: translation of houding], {Harmony} which may rightfully be called the perspective or proportional fading of the colors: And if it is not understood, one can never work something natural into a Painting, seen that the harmony can provide in Paintings the same feeling that our eyes get to enjoy in observing life. As such with regard to the Coloring one should also understand the nature of Reflections, {Reflections} where and how they can fall or not fall, which colors they assume or change, and more such things, as we will show in our last book.
At the end of the citation, Goeree refers to the last book which he intended to write, but never did. In the English language, there is but one word for reflection, which is why the Dutch repetition of terms (reflexie, weerschijn) is omitted in the translation. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Indien yemandt waerlijck den naem van een groot Meester verdient, en dat sijne Wercken vol vande ware deught der Konste konnen ge-oordelt worden, en dat sy alle nootwendigheden, soo van goede Teyckeningh en proportie, behoorlijcke reddinge en houdinge in haer hebben, die over een komen met de Plaets van ’t licht, in welcke de voorwerpselen zijn; en dat de schaduwen en dagen geschickt zijn, na de occasie van welcke sy werden voort gebracht; en dat voorts alle de Beelden gedisponeert en gecoloreert zijn, na den inhout van de Historye diemen wil vertoonen; daer-en-boven datse aendachtigh ende werckelijck hun doeningen en hertstoghten voort-brengen, die met haer gansche standt overeen komen; soo machmen wel op sijn Konst vertrouwen, nochtans nedrigh van herten, en ghemeensaem van ommegangh wesen: {Wat d’hovaerdy dickwils te wege brenght.} Want de hovaerdy maeckt onse Vyanden listigh, om met Leugenen en quade parten, onsen goeden naem en faem te ondermijnen; die niet als door sich wel ende loffelijck ontrent mindere Meesters te dragen, en konnen overwonnen worden.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] If someone truly deserves the name of great Master, and that his Works are judged to be filled with the true virtue of Art, and that they have all the necessities such as good Design and proportion, acceptable distribution of colors and harmony in them, that coincide with the location of the light, in which the objects are placed; and that the shadows and lights are appropriate, after the occasion in which they originate; and that furthermore all the Figures are placed and colored after the content of the History that one wants to portray; moreover that they produce their actions and passions carefully and naturally, which coincide with their whole pose; as such one may trust his Art, yet be humble of heart and social in interaction: {What pride often generates.} Because pride makes our enemies deceitful, to undermine our good name and fame with Lies and evil guiles; which can only be defeated by behaving oneself honorable with regard to the lesser Masters.
Conceptual field(s)
Quotation
{Die mannier om haer kleyn belangh wedersprooken.} Doch mijns oordeels soo isset met alle dese dingen als met de Kreeften, aen welcke meer te peuselen dan te eten is; en men kan sich (voor die een wynigh de Doorsicht-kunde verstaet) daer ontrent genoegh met het Oogh behelpen, soo wanneermen daer te deegh op acht geeft: want het voornaemste dat in een Lantschap moet waergenomen worden, is de Natuerlijcke houdinghe, en de perspectijf, dat daer in wesende, sal vorder aen de Gelijck-formighe trecken weynigh gelegen wesen; des soo en behoeftmen sich met Glasen, noch ramen niet te behelpen, dat al valsche Leyts-luy zijn die vanden rechten wegh afwijsen; daerom die oock selden van groote Meesters zijn weerdigh geacht om de handen daer aen te slaen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {That manner is contradicted because of its small importance.} Yet according to my opinion with all these things it is like Lobsters, on which one nibbles rather than eats; and one may sufficiently help oneself (for those who understand the Perspective a little) with the Eye, when one pays good attention to it: because the principal thing to be observed in a Landscape, is the Natural harmony, and the perspective, that is in it, for the rest few depends on the similar elements; as such one does not need to make do with Glass, nor windows, which are all false guides that lead astray from the right way; which is why they are seldom accepted by Great Masters to make use of.
This section is not included in the English translation. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
{Wat Houdinge is.} Houdinghe dan om den sin van het woort ende de kracht van hare ware eygenschap uyt te drucken, is dat ghene, ’t welck alles wat in een Teyckeningh ofte Schilderye komt, doet achter, en voor uytwijcken, en van het voorste tot het middelste, en achterste, alles op sijn plaets doet staen; invoeghen dat yeder dingh sijn eygen stant-plaets, soo van behoorlijcke Groote en Coleur, als Licht en Schaduwe komt te behouden, en datmen de wijtheidt van de plaets die tusschen yeder Beeldt of Lichaem open en ledigh is, wijckende ofte na sich toekomende natuerlijck met de Oogh, als of het met de Voeten toeganckelijck waere, kan na-speuren, dat hem yder dingh op sijn eygene plaets bevindt; daerom sy dan Houdinghe genoemt wert.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {What Harmony is.} To express the meaning of the word and the power of her true characteristic, is that which makes everything that occurs in a Drawing or Painting go backwards or come forwards, and puts everything in its place – from the closest to the middle and the back; it may be added that everything keeps to its own position, both of good Size and Color and Light and Shadow, and that one can naturally discern the size of the space that is left open and empty between each Figure or Body, moving away or coming forward, with the Eye, as if it were with one’s feet, that everything is on its proper place; which is why it is called Harmony.
The translator who worked on the English translation clearly had difficulty finding a translation for the Dutch term ‘houding’. We have chosen for Harmony to translate the term. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
{Middel om in ’t algemeen Houdinge te bekomen.} In het Teyckenen soo moetmen letten, datmen in ’t verminderen van doncker en Licht, ontrent de Lichamene die wijckende achter malkander volgen, soodanigen verschil maeckt, alshier is tusschen het flauwste Hooghsel en het Coleur van u Gront-Papier, daermen in ’t ghemeen met de witte Cryon op Teyckent; invoegen dat het t’elckens een Tint, of kenbaer Coleur van verschil, komt te verminderen; even gelijckmen seyt het scheelt een kennis, &c. Soo sult ghy een groote Reddinge, wijckinghe, uytheffingh en houdinghe in uwe Teyckeningh bekomen, en bevrijt zijn dat uwe dingen niet aen malkander vast en sullen sitten; {Dat het Licht in alle voorwerpen die wij sien, altijt een behoorlijcke Houdinge schickt, waer door wy die uyt elkanderen onderscheyden.} maer in allen de natuere volgen, die haer licht altijt soodanigh op de voorwerpen weet te schicken en te bepalen, dat de donckere sijde van een Lichaem altoos tegen de verlichte zijde van een ander, komt af te wijcken, en een verlichte Party teghen een beschaduwde, ofte die het licht komt te ontbeeren:
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] {Means to acquire Harmony in general.) In Drawing one should pay attention, to make such a distinction in the diminution of dark and light, for the vanishing Bodies that are following each other, as exists between the weakest Highlight and the Colour of your grounded Paper, on which one generally draws with white Crayon; and that it always diminishes one Tint or a different Colour; just as it is said ‘it differs a little bit’ etc. . As such you will obtain a great reddering [ndr: referring to the placement of colours], contrast, exaltation and harmony in your Drawing, and avoid that your things are stuck together; {That the Light, in all objects that we see, always shapes a good Harmony, so that we can discern them from each other.} but follow nature in everything, as she always manages to place and shape her light on the objects in such a manner, that the dark side of a Body contrasts with the light side of another, and a lit Part against a shadowed or one that is void of light:
In the English translation, this term is translated as 'coming forward'. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Daerom datmen in het Teyckenen geduerigh licht tegen licht, en doncker tegen doncker moet vergelijcken, soo sult ghy als door een wijsen Regel, de kracht en sterckte van yeder licht en schaduwe uytvinden; en alsso een eenparigheyt, generaelheyt, houdinghe en uytvoerigheydt in uwe Teyckeningen bekomen.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] This is why, in Drawing, one should continually compare light against light and dark against dark, for you will understand as through a wise Rule, the power and force of each light and shadow; and consequently acquire an evenness, generality, harmony and execution in your Drawings.
The German translator did not translate the Dutch term 'houding', in this citation. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
De kunst van koloreeren, 't verstant van schaduwen, en 't beleit van de houdinge, worden ook in de minste verkiezingen vereyscht.
[BLANC J, 2006, p. 167] Dans les sujets spécialisés, il est indispensable de connaitre l'art de colorer, de comprendre les ombres et d'être attentif à l'économie des couleurs.
Conceptual field(s)
Quotation
TErpsichore heeft van 't wel verwen, Melpomene van lichten en schaduwen gehandelt. Zoo resteert'er noch van der zelver overeendrachtige ordening en meedevoeglijke schikkinge te spreeken. Welke geheymenis der konst wy gewoon zijn met het woort Houding uit te drukken; 't welk in het koloreeren eeven het zelve beteykent, als in de konst der maetschiklijkheyt de woorden Simmetrie, Analogie, Harmonie, en Proportie; zijnde ook als de overeenstemming en bekoorlijke zangwijze in de Muzijk. Want het begrijpt in zich een zuivere vergaderinge van samenstemmende kracht: het wel schikken der koleuren, 't welk wy de Tuilkonst noemen: en de ordentlijke schikking van lichten en schaduwen: nevens het voorkomen, wechwijken, ronden, en verkorten;[...].
[BLANC J, 2006, p. 445] Terpsichore a traité du beau coloris, Melpomène des lumières et des ombres. Il reste encore à parler de leur ordonnance unie et de leur disposition conjointe. Il est habituel de parler de ce secret de l'art en l'appelant "économie", ce qui signifie, pour le coloris, à peu près la même chose que les mots de symétrie, d'analogie, d'harmonie et de proportions pour l'art de la proportion, ou que l'unisson et la séduisante mélodie pour la musique. Cette économie suppose en effet une certaine pureté et une forte entente dans le rassemblement des couleurs, une bonne façon de les disposer -que nous appelons l'art des bouquets- et une disposition convenable des lumières et des ombres. Il faut ajouter à cela les avancées, les échappées, les modelés et les raccourcis.
Conceptual field(s)
Quotation
Daar is geen ding dat de Gekleede Beelden beter in haar Teyken-kundige Trek sal behouden dan een verstandige schikking der Ployen; die niet alleen de Lichamen der Beelden, om en tusschen de Leden en Koppelingen der Gewrigten aardig als by Partyen moeten Bekleeden, maar ook na de stand des Gesigts, in welk de Leden bewogen zijn, moeten gereguleerd zijn. Dit van sommige niet wel verstaan, maken niet alleen Onsekere, Onmogelijke, Verwarde, Valsche, Onregt-geplaaste en On-natuurlijke Ployen, maar die ook in veel gevallen, in tegenstrijdige stand, Lijn-regt tegen de doorsigt-kuudige Regelen en de houding aan loopen, alswe aanstonds sullen sien.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] There is no other thing that should be preserved better in the Dressed Figures by its Draught than a sensible arrangement of the Folds; that should Dress not only the Bodies of the Figures, around and in between the Limbs and Junctions of Joints nicely as with Parts, but should also be regulated according to the position of the Face, in which the Limbs are moved. This – as it is not understood well by some – do not only make for Uncertain, Impossible, Confused, False and Unrightfully-placed and Un-natural Folds, but also in many cases are in opposite position, completely against the Rules of Perspective and harmony, as we will now see.
Conceptual field(s)
Quotation
{Aanmerkinge over de plaatzinge van wit.} Daarom hier afscheidende, merkenwe voor ’t laatste aan, dat men gestadig in geheugenisse moet houden, dat men wit niet schildere en ordonnere by voorwerpen, die voornamelijk moeten voorkomen, ten einde ze haare kragt niet verliezen, en de houdinge, in een stuk zoo noodzakelijk, in sterk en flaauw, na dat de lichchamen voorkomen of wijken, niet en werde bedorven.
[translation: BEURS, en préparation, transl. Myra Scholz:] {Remarks on the placing of white} Taking leave of this subject, then, one last point: What must continually be kept in mind is that objects intended to appear as prominent in a composition should not be painted white, to avoid weakening them and spoiling the right relations so necessary in a work of art between strong and subdued, in accordance with how the objects stand out or recede.
Conceptual field(s)
Si la traduction du terme houding par celui d’ « union » est fréquente, et que le terme d’ « accord » n’est pas inexact, nous lui préférons toutefois celui d’ « harmonie » étant donné que Lairesse lui-même le donne comme équivalent synonyme en tête de son chapitre et que tant les traductions anglaise et française l’ont conservé. [LP]
Quotation
Om nu niet vergeefs te arbeiden, zo moetmen voornamelyk in acht neemen, dat de algemeene houding, wel waargenomen word: dat de tinten en verwen zodanig geschikt zyn, dat na vereis der wyking en afstand, en het stuk uit der hand gezien werdende, alles een volkomen welstand heeft, en zyn behoorlyke eigenschappen bezit: dan zal 'er weinig moeiten tot het opmaaken verëist worden.
[D'après DE LAIRESSE, 1787, p.62:] Pour ne point faire du travail inutile, il faut avoir soin de bien observer la perspective aérienne, & que les couleurs & les teintes soient disposées de manière qu’en regardant un tableau à un certain éloignement, il y a un parfait accord dans l’ensemble ; en ne negligeant point non plus les fuites & les distances : de cette façon on trouvera une grande facilité dans l’éxecution de l’ouvrage.
Conceptual field(s)
Quotation
HIer is geen twyffel aan, dat men veel voordeel ontmoet, in het opschilderen van een welgedoodverwd stuk, in welk een goede houding, koleur en welstand is waargenomen. Wy behoeven onze gedachten niet meer daar mede te bezwaaren, maar kunnen met een dubb'le ernst die elders op aanleggen, zo om byzondere gedeeltens zuyver en zindelyk aan te leggen, die op te maaken, en op de voorige welstand verder te arbeiden.
[D'après DE LAIRESSE 1738, p. 7:] If a Piece be well dead-coloured, and have a good Harmony and Decorum, we certainly render the second Colouring the more easy ; for then we can unbend our first general Thoughts, and apply them solely to lay neatly and finish particular Parts, and so to work on the former good Ground.
Conceptual field(s)
Quotation
[NDR : Définition de opschilderen] Hier moetmen, om de beste manier te volgen, van achter beginnen, te weeten de lucht, en dus allengs na vooren toe, zo behoud men altoos een bekwame en vogtige grond achter de Beelden, om den uitersten omtrek daar in te doen verdwynen, het welk, anders begonnen, ondoenelyk is. Behalven dit is'er noch een voordeel in […] dat men gewaar werd dat het stuk vorderd, en alles by malkander, zo in schikking, als houding wel staat, en daar door geduurig het oog kitteld en vermaakt, waar door de lust, zo menigmaal men het ziet, opgewekt en aangezet word.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 63:] [NDR : Définition de le couler ou la première couche des couleurs ] Pour faire ce travail avec fruit, il faut commencer par le fond, c’est-à-dire le ciel ; pour continuer de même en avançant graduellement vers le premier plan. De cette manière on conserve un fond gras & humide pour y faire fondre les contours des objets ; ce qui est absolument impossible en suivant une autre méthode. Il en résulte encore un second avantage […] qu’on aperçoit des progrès qu’on faits, & que la disposition & la convenance des objets se présentent plutôt à l’œil ; ce qui, en flattant la vue, reveille le courage & l’amour du travail […]
The translation of the term Houding in the French edition of 1787 as 'convenance des objets' appears to contradict the interpretation in the orignal and English edition (1738).
Conceptual field(s)
Quotation
Ja indien het noodzaakelyk was, dat zelf de drie Koofdkoleuren, hier voor genoemd, by den anderen geplaatst moesten werden; zo zal men het geel in 't midden, het rood daar naast, en het blaauw achter brengen: door welke schikking, men een redelyke houding zal zien voortkomen. De drie andere Koleuren zou men desgelyks konnen voegen, wanneer men het
purper voor stelt, het paars achter het zelve, en het groen het laatste, als minder
kragt hebbende. Dat deze laatste mindere en gebrokene genoemd worden, is om dat zy zeer veel van de eigenschap der eerste bezitten; wordende, by voorbeeld, het purper getrokken
uit het rood met een vermenging der andere, het paars uit het zelve en 't blaauw,
en het groen uit blaauw en geel.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 325:] Et si, par hasard, il étoit nécessaire d’employer les trois couleurs capitales, dont nous avons parlé plus haut, l’une à côté de l’autre ; il faudroit alors placer d’abord le jaune, ensuite le rouge à côté du jaune, & le bleu après par derrière : disposition par laquelle on obtiendra un accord passable. L’on peut opérer de la même manière avec les trois couleurs secondaires en mettant le pourpre en premier, ensuite le violet & le verd le dernier, comme ayant le moins de force de ces trois couleurs, auxquelles on donne le nom de couleurs rompues, à cause qu’elles tiennent leurs qualités du mélange des premières, qui sont franches et pures […].
Si la traduction du terme houding par celui d’ « union » est fréquente, et que le terme d’ « accord » n’est pas inexact, nous lui préférons toutefois celui d’ « harmonie » étant donné que Lairesse lui-même le donne comme équivalent synonyme en tête de son chapitre et que tant les traductions anglaise et française l’ont conservé. [LP]
Conceptual field(s)
Quotation
Doch menigmaal zien wy iets fraays, 't geen zich wel opdoet in de natuur; daar nochtans de reden, waarom het zelve zulk een cierlyke welstand heeft, aan ons verborgen blyft. By dusdanige gelegentheden moeten wy regels van de konst der schikking doorloopen, en zien met welke derzelve die voorwerpen overeen komen; en daar na die van de houding; wanneer men haast een begrip van de welstand, welke op reden steunt, zal bekomen.
[D'après DE LAIRESSE 1738, p. 174-175:] It must be granted, that in every Part of the Art Nature is our Pattern, since she disposes herself in the most perfect Manner. If we at any time discover something fine and pleasing in her, (which we often often do) and yet know not the Reafon why it has such Elegance and Decorum, we ought to consult the Rules of Disposition and Harmony, and examine with which of them the Objects agree; by which Means we shall soon apprehend what Decorum is, and on what Reafon founded.
In both the French (1787) and English (1738), we recognize the difficulty of the translators in translating the Dutch term 'houding', which they confuse and fuses with 'welstand'. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
De harmonie spruit uit een plaatsing van flaauwe tegens krachtige koleuren, en sterke tegens zwakke; daar de houding zodanig in blyft, dat het schynt als natuurlyk uit malkanderen te vloeijen.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 357:] Cette harmonie est produite par l’opposition des couleurs tendres & sourdes, avec, avec des couleurs fières & brillantes ; dont l’union [NDR: harmonie] soit telle que ces couleurs paroissent naturellement produites l’une par l’autre.
Si la traduction du terme houding par celui d’ « union » est fréquente, et que le terme d’ « accord » n’est pas inexact, nous lui préférons toutefois celui d’ « harmonie » étant donné que Lairesse lui-même le donne comme équivalent synonyme en tête de son chapitre et que tant les traductions anglaise et française l’ont conservé. [LP]
Conceptual field(s)
Quotation
Ja indien men noch al eens een goede schikking voor den dag brengt, hangt het alleenlijk van 't geluk af: daar in tegendeel een wel geordineerd Stuk, schoon maar tamelyk geschilderd, altoos een aangenaame houdinge zal voortbrengen.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 369:] Il est impossible de parvenir à produire quelque chose de bon, lorsqu’on ne possède pas l’art de bien disposer les objets d’une composition ; tandis qu’un tableau, quoique seulement d’une exécution passable, fait toujours bon effet quand les objets en sont dans un ordre convenable.
Conceptual field(s)
Quotation
IX. boek. Van de houding en smelting der koleuren in de Zolderstukken.
HOewel in het Hoofdstuk van de Goden, en der zelver eigenschappen, breedspraakelyk van de koleuren, welke hun eigen zyn, gehandeld zal worden, zo dient echter by deze gelegentheid noch iets voor af gezegt te werden; weshalven wy eens zullen aantoonen, hoe men de zelve moet plaatsen en behandelen, om een volkomene harmonie uit te maaken. Men moet zich hier door het brillant, of krachtig schoone glinstering der koleuren niet bekend maaken: gantsch niet. Ik oordeel, dat in deze gelegentheid niet beter voegt dan de smeltinge der koleuren, alzo het een aangenaamheid aan 't oog geeft: het ryst wel, en heeft iets ongemeens, ja bovenmenschelyks by zich.
[D'après DE LAIRESSE 1738, p. 466:] Altho’ in the Chapter touching the Deities and their Qualities, we shall treat of the Colours proper to them, we must, on this Occasion, say something previous, and shew, how the Colours ought to be placed and handled, in order to create a perfect Harmony. You must not herein, by any means, be known by flaring, strong, and glittering Colours. I am of Opinion, that on this Occasion, nothing suits better than the Union of Colours ; because it is agreeable to the Eye, causes a fine Relief, and contains something uncommon, even supernatural.