VERBEELDING (n. f.)
TERM USED AS TRANSLATIONS IN QUOTATION
EXPRESSION (fra.)TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
/FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
23 Dus de dronckenschap met haer quade vruchten, {Dat de Schilder-jeught, dronckenschap vermijden moet.}
Conceptual field(s)
Quotation
't Is ghewisselick een uyttermaeten groote saeck de waere verbeeldinghen van allerley roerende ende onroerende dinghen in sijn ghemoedt op te legghen; evenwel nochtans is het noch een meerder saecke datmen een levende ghelijckenisse deser inwendigher verbeeldinghen kan uytwercken, voornaemelick indien den Konstenaer niet en blijft hanghen aen dese of geene bysondere wercken der Natuere, maer liever uyt opmerkinghe van d'aller schoonste lichamen die erghens te vinden sijn een volmaeckt voor-beeldt in sijn fantasije indruckt,
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] It is clearly an extremely important case to imprint the true representations of all sorts of movable and unmovable things in one's mind; even so it is an even more important case that one can bring about a living similitude of these inner representations, especially if the Artist does not stick to these or other specific works of Nature, but rather by observation imprints a perfect example of the most beautiful bodies that can be found anywhere in his fantasy.
Conceptual field(s)
Quotation
Blijckt dan uyt het ghene alrede verhaelt is, dat de rechte Konstenaers die in haer ghemoed een on-ver-valscht voorbeeldt der volmaeckte schoonheydt om-draegen, doorgaens henen oock in alle haere werken en eenen sekeren glimps deser inwendigher verbeeldinghe plachten uyt te storten. […]'t Is oock seer wel van eenen ouden Orateur {Panegyr. Maxim. & Constant. dictus} aen-gemerckt, dat de afbeeldinghe van de voor-naemste schoonheydt d'aller moeylickste is; aenghesien de mis-maecktheydt lichtelick door sekere merck-teyckenen kan uytghedruckt worden de verghelijckinghe daerenteghen van de waere schoonheydt is soo weynigh ghemeyn, als de schoonheydt selver.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] It shows from that what has already been said, that the true Artists who carry around an unadulterated example of the perfect beauty in their mind, normally also tend to pour out a certain glimpse of these internal representations in all their works. […]It has also been noticed very well by an old Orator {…} that the depiction of the most notable beauty is the hardest; since the deformity is easily expressed by certain marks, the comparison of true beauty in contrast is very uncommon [NDR: so little common], like beauty itself.
Conceptual field(s)
Quotation
Beneffens dese voornoemde Imitatie der naturelicker lichaemen door welcke de Konstenaers aengeleyd worden om allerley sienelicke dingen nae 't leven uyt te drucken, so staet ons alhier noch een andere soorte van Imitatie aen te mercken, door welcke den Konstenaer sich verstoutet oock soodaenighe dinghen af te beelden die van 's menschen ghesicht verde sijn afgescheyden. Ende al hoewel de voornaemste kracht van dese imitatie in de fantasije bestaet, soo is het nochtans dat wy d'eerste beginselen deser imaginatie onsen ooghen moeten danck weten; want d'inwendighe verbeeldinghen die in onse ghedachten spelen, konnen daer in noyt ghefatsoenert worden 't en sy dat wy eerst de ghedaente der dinghen ergens in 't rouwe met onse ooghen hebben aenschouwet, of ten minsten met d'een of d'ander onser vijf sinnen hebben ghevoelt.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] Besides this aforementioned Imitation of natural bodies by which the Artists are stimulated to express all sorts of visible things after life, we should here consider another type of Imitation, by which the Artists dares to also depict such things that are far removed from man's view. And although the principal power of this imitation exists in the fantasy, then we should still thank our eyes for the first beginnings of this imagination; as the internal representations that play in our thoughts can never be modeled there, unless we have first beheld the shape of things somewhere in coarse with our eyes, or at least have felt with one or another of our five senses.
Junius identifies to types or levels of imitation. The first type occupies itself with expressing the natural world directly. The second type of imitation starts by this direct observation of nature, but subsequently processes this observation in the mind, by means of fantasy.[MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Op dese verbeeldenskracht die daer in Phidias wordt aan ghemerckt, dringhen oock andere vermaerde Schrijvers dapper aen, om te betoonen op wat voet eenen rechten Konstenaer moet aengaen. Ich houde het daer voor, seght Tullius {de perfecto oratore}, dat daer nerghens yet soo schoon ghevonden can worden, of noch is dat al vele schoonder waer nae 't selvighe, niet anders als een beeldt nae de tronie uyt ghedruckt is; aenghesien sulcks noch met d'ooghen, noch met d'ooren, noch met eenighe onser sinnen doorgrondet kan worden; wy begrijpen 't maer alleen met onse ghedachten ende met ons ghemoedt. Soo is 't oock dat wy ons selven noch altijdt eenighe verbeeldinghen connen voorstellen die de schoonheydt der Beelden van Phydias ghemaeckt verde te boven gaen, alhoewel de selvighe onder alle andere wercken van dien slagh d'aller volmaeckste waeren. Oock soo en heeft dien grooten Konstenaer, als hy 't Beelt van Jupiter ende Minerva maecte, sijne ooghen niet gheslaeghen op yemant daer hy dese ghelijckenisse uyt trock, maer hy heeft in sijn ghemoedt het voorbeeldt van een seer uyt ghelesen schoonheydt gehadt, op 't welcke hy sijne ooghen standtvastighlick houdende, beyde sijne Konst ende sijn handt nae de ghelijckenisse des selvighen voorbeeldts bestierde. Daer is dan in de ghestalte der dinghen yet-wat 't welck in volmaecktheyt uytsteket, soo dat nae 't verdachte voorbeeldt deser volmaecktheydt alle d'onsienelicke dinghen door een Konstighe imitatie worden afghebeeldet.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] Other Authors likewise insist firmly on this imagination that is recognized in Phidias, to show on what foot a good Artist should continue. I consider it as such, says Tullius {…}, that nothing so beautiful can be found anywhere, or it is already much more beautiful than itself, nothing different from an image reproduced after a face; seeing that such cannot be understood neither with the eyes, nor with the ears, nor with any of our senses; we only understand it with our thoughts and with our mind. This is also why we can always imagine some representations that far surpass the beauty of the Sculptures by Phidias, although these were the most perfect amongst all works of this kind. Similarly, while he made the Sculpture of Jupiter and Minerva, this great Artist has not cast his eyes on someone from which he took this similitude, but in his mind he had the example of a very outstanding beauty, on which he steadily kept his eyes, both governing his Art and his hand after the similitude of this example. In the shape of things is something which stands out in perfection, such that all invisible things are reproduced by an artful imitation after the imagined example of this perfection.
PHIDIAS, Athena Parthenos, c. 447 BC, chryselephantine statue, lost; or : Phidias, Athena Lemnia, c. 450-440 BC, bronze statue, lost
PHIDIAS, Zeus, c. 435 BC, chryselephantine statue, lost (5th century AD)
Conceptual field(s)
Quotation
Alhoewel het nu den ghewillighen licht valt dese beeldt-bevormingh op te wecken, soo en mach nochtans niemant verhopen dat hy daer toe strecks met der vlucht gheracken sal ; want wy moeten voor 't eerste maer alleen de ghewoonte deser betrachtinghe door een daeghelicksche oeffeninghe aennemen; 't naeste is dat wy dese rouwe ende ongheschaefde verbeeldinghen nae ons vermoghen afteyckenden; volgt daer op dat wy t'elcken meer en meer, sonder nochtans ons ghemoedt te overlaeden, onse fantasye daer toe brochten dat sy d'onvervalschte voorbeelden der dinghen die wy eens ghevaetet hebben vaerdighlick voorstelle, ten eynde dat wy de selvighe op een behoorlicke wijse mochten uytdrucken; want sonder dese vaerdigheydt van 't voorstellen en 't uyt-drucken deser voornaemder verbeeldinghen, soo waer het veel beter een losse inbeeldinghe, even als de selvighe eerst voor valt, uyt de vuyst nae te volghen, dan langhe te dutten ontrent verbeeldinghen die beswaerlick tevoorschijn komen.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] Although it is easy on the willing [NDR: people] to stimulate this ‘image-formation’, no one may hope that he will get there then by chance, because for the first we only have to adopt this practice through a daily exercise; because firstly we only have to adopt this practice through a daily exercise; next we draw after these crude and unpolished representations to our own ability; it then follows that everyone one of us more and more, although without overloading our mind, applies our fantasy to skillfully depict the uncorrupted examples of things that we have once caught, in order for us to express this in an acceptable way; because without this ability of representing and expressing these aforementioned representations, it would be much better to follow a loose illusion off the cuff, just as it first happens, then linger for a long time on representations that appear with difficulty.
Conceptual field(s)
Quotation
De waarschynelykheid, welke door het gezicht op ons verstand en inbeeldingen werkt, moet voornamelyk waargenomen werden, in de verdeeling en verbeelding onzer geschiedenissen, naast die drie deelen daar in de schoonheid bestaat, waar van te voren gesprooken is. {De waarschynelykheid is het voornaamste punt in het ordineeren waar te nemen.} Men moet dezelve niet alleen in het algemeen, maar in ider byzonder voorwerp doen blyken, en nauwkeurig zien op het verwerpen van zaaken, welke daar tegens strydig zyn.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 120:] La vraisemblance, qui, par les organes de la vue, agit si puissamment sur notre esprit & sur notre imagination, doit principalement être observée dans la disposition & l’exécution du sujet, ainsi que dans les trois parties qui constituent la beauté dont nous avons déjà parlé. On doit donc non seulement garder cette convenance [NDR : grâce et nautrel] dans le sujet en général, mais encore dans chaque partie en particulier, en rejetant avec soin tout ce qui peut être contraire.
Conceptual field(s)
Quotation
IK vind geen ding onvoordeeliger en onvermaakelyker voor een Schilder, als zich altoos aan eene manier van verbeelding te houden. De natuur zelve moet hen van hunne eenzinnigheid overtuigen; en niet alleen deze, maar ook de volgende regelen. Eerstelyk, de verschillende plaatsen, in welke de Schilderyen gesteld worden: want daar is niemand, die my wederspreeken zal in het stellen, dat ieder Stuk op alle plaats past. Wanneer ik zo weinig verandering in de trant eens Meesters bespeur, oordeel ik, dat het de regte Meester niet is: want die zulks is, laat de rykdom van zynen geest blyken. Ten anderen, moet hy zich in zyne Ordinantie na de zinnelykheid des Eigenaars voegen, zo verre als de reden het toelaat; en zyne volstrekte en eenzinnige wil niet tegens de grondregelen der konst en welstand aanloopen.
[D'après DE LAIRESSE 1787, vol. 2, p.26:] Rien ne me paroît plus désavantageux & plus désagréable pour un peintre, que de se vouer à une seule manière de représenter les objets. La nature elle-même & les réflexions que je vais exposer, seront connoître suffissamment l’erreur de ce principe. En premier lieu, relativement aux differens endroits où l’on veut placer les tableaux ; car je ne pense pas qu’on veuille soutenir qu’un ouvrage de peinture puisse être mis indifféremment par-tout. Et lorsqu’on voit un peintre qui ne varie, pour ainsi dire, jamais ses compositions, on a tout lieu de croire que ce n’est pas un grand maître, & qu’il est peu riche en idées [ndr : de l’esprit]. Secondement, parce qu’il règle ses compositions suivant la volonté des amateurs [ndr : propriétaires] qui demandent ses ouvrages, pour autant que la raison & les règles de l’art peuvent le permettre.
Conceptual field(s)
Quotation
Worden wy dan door een verbeelding der natuur misleid, hoe veel te grooter achten wy den Konstenaar niet die zulks te weeg gebracht heeft? […] Dit aldus zynde, zo moeten wy ook trachten de natuur en de waarschynlykheid op te volgen, en vooral op de regelen der Perspective Optique acht […]Hier uit volgt, dat de laage oog- en zichtpunten, of horizont, de beste en natuurlykste in een Conterfeitsel zyn, die het meest de zinnen zullen bedriegen en misleiden, wanneer het licht en de afstand, volgens de eigenschap der plaats daar men het stellen wil, wel waargenomen zyn. Doet men zulks niet, zo zal men ook een strydige uitwerking zien met die welke men daar van verwagt heeft.
[D'après DE LAIRESSE 1738, p. 360:] If we are thus misled by a Representation of Nature, how great must the Master be who did it ! […] If this be the Case, we ought to endeavour to follow Nature and Likelihood, and principally to observe the Rules of Perspective [ndr : Optics] […] Hence it follows, that low Horizons, or Points of Sight, are the best and most natural in a Portrait, and will most deceive the Senses, if the Light and Diftance, with respect to the Place where the Picture is to be set, be well observed ; otherwife the Effect will be contrary to what we expected.