CONTERFEYTEN (v.)
TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
ABMALEN (deu.)FILTERS
LINKED QUOTATIONS
« Conterfeyten » est toujours lié à la copie, d’après nature ou d’après des œuvres ; il a parfois le sens de portrait. [MB]
Quotation
10 Ghy meught van als doen, artseren, en wasschen,
nae den lust ws gheests met een vierich pooghen,
In het conterfeyten in handen rasschen,
Tot Kool’ en Crijt, op Papier graeuw als asschen, {Te teyckenen op Papier dat grondt heeft, om hoogen en diepen is seer voorderlijck.}
Oft een bleeckachtich blaeuw, om op te hooghen,
En op te diepen : doch wilt niet ghedooghen,
Hooghsel, en diepsel malcander t’Aencleven {Datmen hooghsel en diepsel niet sal te by malcander brenghen.}
Wilt grondt tusschen beyden vry plaetse gheven.
[D'après NOLDUS 2008, p. 37-38:] 10 Vous pouvez faire de tout : hachurer et laver selon ce que vous inspire votre nature, mais toujours avec ardeur. En copiant il faut se perfectionner dans le maniement du Charbon et de la Craie sur du Papier gris-cendre {Dessiner sur du Papier teinté facilite les rehauts et les estompés.} ou bleu-pâle, afin de produire des éminences et des enfoncements ; mais n’acceptez jamais que les sombres et les clairs se jouxtent : {Il ne faut pas laisser se voisiner un rehaut et un estompé.} laissez un peu de la couleur de fond visible entre les deux.
Conceptual field(s)
Quotation
17 […]
maer conterfeytende hebt ghy te letten,
V voorbeeldt te gheven zijn rechte stede, {Voorbeeldt, dat is, het naect, datmen voor heeft te conterfeyten, niet te by te hebben.}
Want menigh Schilder daer in oyt misdede,
Niet te hoogh, te lagh’, of te by te setten :
Sommighe ghebruycken ruyten en netten,
Of raemkens met draden cruyswijs ghespannen,
Om uyt t’conterfeyten fauten te bannen.
18 Dits t’Velum dat ick in mijn ordinancy { Dit velum, is een taem met draden gespannen in ruyten, die men oock op t'papier trect om vast te stellen, siende zijn principael door t'velum.}
Voor by gae, en elcken doch vry wil laten
Te ghebruycken, oock alderley substancy,
Want t’is even eens hoe men ter playsancy
Sijn werck can brenghen en ter rechter maten,
Noch comt grootlijcx de teycken-const te baten,
Wel te verstaen (met dooden te sien villen)
Waer Muschels beginnen, oft eynden willen.
[D'après NOLDUS 2008, p. 39-40:] 17 […] Toutefois, en copiant le modèle il vous faut bien veiller à le mettre à sa bonne distance. {Il ne faut pas que le modèle, c’est-à-dire le nu qu’on souhaite contrefaire, soit trop proche.} De nombreux Peintres en effet se sont là fourvoyés. Il ne faut l’installer ni trop haut, ni trop bas ni trop près. Certains utilisent des quadrillés : des cadres tendus de fils croisés pour bannir les erreurs de leur travail. 18 Il s’agit du Velum que j’omets dans le chapitres sur l’ordonnance bien que je veuille laisser libre chacun de l’utiliser, comme d’autres outils. {Ce velum est un cadre tendu de fils en carrés, qu’on trace aussi sur le papier afin de bien placer son sujet qu’on voit à travers le velum.} Peu importe en effet comment on rend plaisante son œuvre et comment on l’amène à la bonne mesure. Il est aussi très utile pour le dessinateur de bien savoir (par l’étude de morts écorchés) où commencent les Muscles et ou ceux-ci s’arrêtent.
Conceptual field(s)
Quotation
Wanneer de Schilders eenighe schoone ende bevallighe tronien, daer nochtans ’t eene of ’t andere ghebreck in ghespeurt wordt bestaen te Contrefeyten seght Plutarchus {In Cimonis vita.}, wy plaghten dan op deselvighe te versoecken, datse die mismaeckte hardigheyd niet t’eenemael en souden voorby gaen, noch oock al te besighlick uytdrucken, overmids het seker is dat het Beeld dat of soo ghehandelt wesende, ofte omghelijck, ofte leelick schijnen sal.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] When the Painters are needed to portray some beautiful and lovely faces, in which one then finds some sort of flaw, says Plutarchus {…}, we then tend to request for this, that they do not neglect that deformed hardness immediately, but neither express it too readily, since it is certain that the Image that is being made that way, would appear either uneven [NDR: not resembling the sitter] or ugly.
The verb conterfeyten (to portray) is used to describe the specific act of portraying someone’s face. Junius cites Plutarchus, who stated that one should not neglect flaws in the face, nor should these elements be emphasized. If the flaws are too clearly present, the image would be perceived as not resembling the sitter (ongelijk) or ugly (lelijk). [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
’t Ghene yet anders ghelijckt, seght hy [NDR: Quintilianus] {Lib. x. Cap. 2.}, moet noodsaeckelick te kort schieten en meer bevalligheyd hebben dan die dinghen welckers ghelijckenis het schijnt te draegen. Want ghelijck de dinghen, die wy voor ons patroon aennemen, de nature selver ende een waere kracht in sich hebben; soo plaght allerley naevolghinge in ’t teghendeel maer alleen ghecontrefeyt te sijn en sich nae anderer dinghen gheleghenheyd te voeghen.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] That which resembles something else, he says {…}, necessarily has to have shortcomings and have more gracefulness than the things whose similitude it appears to bear. Because like the things that we take as our example, have nature itself and the true power in them; as such all sorts of imitations, on the other hand, only tend to be portrayed and follow the situation of other things
Conceptual field(s)
ANGEL, Philips, Lof der Schilder-Konst, Leiden, Willem Christiaensz van der Boxe, 1642.
1 quotationsQuotation
…) dese dede (na Diodorus Siculus lib. 2. cap. 8. van haer getuycht) niet simpelick veelder-hande gedierten na bootsen met verscheyde koleuren, soo die haer in 'tleven vertoonde, maer hadden bovenalle dien een seer aerdige Beeste-Iacht laten schilderen, in dewelcke sy te Paerde sittende, besich was om een Luypaert met haer schicht te treffen; oock hadse haren Man Ninus daer mede in laten Konterfeyten, die met sijn Lancie een Leeuw velde. Soo dat de groote volmaecktheyt onser Konst, doe al d'een-koleurende-manier van Schilderen, die Dinias ghebruyckt hadde, door een naerder volkomenheyt in het Bouck der vergetenheyt ghestelt hadde:
[proposition de traduction, Léonard Pouy:] [ndr: Semiramis] (comme Diodore de Sicile le relate à son propos dans le livre 2, chap. 8) ne possédait pas simplement toutes sortes de bêtes imitées en diverses couleurs, comme elles apparaissent dans la nature, mais surtout une très belle peinture de chasse animale dans laquelle elle figurait à dos de cheval, touchant un léopard de sa flèche. Son mari Ninus y était également portraituré, abattant un lion de sa lance. Ainsi la grande perfection de notre art avait donc déjà condamnée au registre de l’oubli la manière monochrome propre à Dinias en raison d’un tel accomplissement.
Conceptual field(s)
Quotation
Soo zijnder noch verscheyden andere voorvallen, daer inden Schilder hem voorsichtigh moet draghen, wil hy inde gunste der Menschen komen. {Gemeene opmerckingen om sich bemint te maken.} In ’t gemeen willende Menschen altijt schoonder zijn dan sy inder daet ben; ghemerckt elck sich selven geerne behaeght: Hierom moet den Schilder in het Conterfeyten een betamelijke flateringh, die meer natuerlijck dan op-ghepronckt is, sich aenwennen; de Postueren wel in een goeden stant verkiesen, schoon en sonder onaenghename schaduwen inde Tronyen wesentlijck doen gelijcken: want indien yemandt schoonheydt heeft, hy siet het geerne in sijn Schilderye.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] As such there are many other cases, in which the Painter should behave himself carefully, if he wants to regain people’s favor. {General remarks to make oneself loved.} In general People always want to be more beautiful than they really are; as everyone likes to please oneself: Therefore in Portraying, the Painter should acquire the habit of flattering fittingly, in a way that is more natural than ostentatious; choosing the posture well in a good pose, beautiful and without unpleasant shadows in the Face, making it truly resemble: because if someone has beauty, he would be glad to see it in his Painting.
Conceptual field(s)
Quotation
Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Now when a steady Draughtsman has planted the illustration of these Facial Categories in some way in his memory; (How one should prepare oneself to paint Faces or Portraits after his imagination, that is, from the Mind after Life.} And he will find the opportunity to depict, that is to portray, someone who he has only seen once, as such he has to remember and reproduce in a lively manner, all that comes to his mind about the Expression and Features of the proposed Man, by means of a powerful Imagination; And deliver this to the Expression of some or other Face, or Model; And determine which type or Model of the general illustration coincides best with his Thought, rather stylized and forced, or with the likeness of his mental Image. Then one has to move to the specific feature of the forehead, Nose or Mouth and Chin, and pay attention to which degree of expression the Examples that he has seen have a resemblance with that of the imagined Expression. By doing this one will certainly become aware, that one possesses a means to do this according to a certain Rule. It is written about the Italian Painter Domenico Ghirlandaio that he had mastered the Physiognomy so well, that through Imagination he never missed to notice a clear resemblance, while making a Portrait. In which a certain Francesco Mazzoli [ndr: Parmigianino] also was a fellow craftsman. Other Minds have been able to do it based on the description of others: Such that they made Portraits and Scenes of People who had long been deceased; and whom they had never seen with their own Eyes.
technical note: There is a mistake in the pdf, these are pages 230 and 223 of the pdf. [MO]