CONTERFEYTSEL (n. n.)
TERM USED AS TRANSLATIONS IN QUOTATION
PORTRAIT (fra.)TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
/FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
De selve verscheydenheden salmen oock vinden by den dees-tijdtsche Italianen en Nederlanders te zijn geweest, hier te lang te verhalen : waer by de Ieught gheleert sal wesen, om in de Const volherden, te grijpen nae t’ghene Natuere meest aenbiedt. Ist niet de volcomenheyt in beelden en Historien, soo mach het wesen Beesten, Keuckenen, Fruyten, Bloemen, Landtschappen, Metselrijen, Prospectiven, Compartimenten, Grotissen, Nachten, branden, Conterfeytselen nae t’leven, Zeen, en Schepen, oft soo yet anders te schilderen.
[D'après NOLDUS 2008, p. 5-7:] On trouverait de nos jours les mêmes différences chez les peintres italiens et néérlandais, mais raconter cela prendrait trop de place ici. Par tout cela, la Jeunesse peut apprendre à persévérer dans l’Art et à saisir ce qu’offre la Nature. À défaut d’atteindre la perfection dans la peinture de figures et d’Histoires, on pourrait peindre des Animaux, des scènes de Cuisine, des Fruits ou Fleurs, des Paysages, des Architectures, des Perspectives, des Cartouches, des Grotesques, des Nocturnes, des incendies, des Portraits d’après la vie, des Marines et Bateaux, ou encore autre chose.
École flamande
École italienne
École néerlandaise
Conceptual field(s)
Quotation
Apelles plaght de Conterfeytsels van d’een en d’ander soo gantsch ghelijck te maecken, dat de troniebekijckers, diemen Metopocopos ofte Physiognomers noemt, soo wel uyt sijne Schilderyen als uyt het leven selver voorsegghen konden wanner dien afghemaelde persoone soude overlijden. Plin. XXXV.10. Dies heeft sich oock Philophomus vervoordert de reden by te brenghen, waerom goede Schilders de waere ghelijckenisse der naeghebootster dinghen niet wel en konnen missen.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] Apelles tends to make the portraits of one and the other so very resembling, that the ‘watchers of faces’, who one calls Metopocopos or Physiognomers, could predict from both his paintings and from life itself when the depicted person would die. Plin. XXXV.10. This also made Philophomus develop the reasoning, why good Painters could not very well miss the true resemblance of imitated things.
Conceptual field(s)
ANGEL, Philips, Lof der Schilder-Konst, Leiden, Willem Christiaensz van der Boxe, 1642.
2 quotationsQuotation
Apollodorus heeft de eerste geweest die de schoonheyt heeft weten uyt te vinden, en heeft sijn Conterfeytsels met een vriendelijcke aenghenaemheyt verciert, wech nemende de oude ghebruyckelijcke stuere onaerdicheyt, die de oude, als noch teer inde Konst sijnde, onderworpen waren.
[proposition de traduction, Léonard Pouy:] Apollodore fut le premier à découvrir la beauté et décora ses portraits d’un aimable agrément, faisant ainsi fi de la sévérité chagrine propre aux anciens, aussi tendre qu’ait pu être leur art.
Conceptual field(s)
Quotation
Siet eens wat meer ghegolden heeft in barmherricheyt te verwecken, een rouwe Schets met Houts-kool op een Muyr getrocken van Appelus, of alle het zoet-vloyende Schrijven van Ovidius? Neen seecker: Appellus dede het stuyr ghesichte van den Coninck Ptolomeo seer haest in een vriendelicke oogh-luyckinghe veranderen, wanneer hy hem een ontwerp maeckte van het Conterfeytsel Plani.
[proposition de traduction, Léonard Pouy:] Voyez donc ce qui est le plus efficace pour éveiller la clémence, une esquisse grossière au charbon tracée sur un mur par Apelle ou les doux écrits d’Ovide ? Assurément non. Appelle changea bientôt le regard inquisiteur du roi Ptolémée en une considération amicale lorsqu’il lui fit un dessin du portrait de Planus.
Conceptual field(s)
Quotation
Voorwaar de Menschkunde is tot de Schilderkonst soo algemeen noodsakelijk datse selfs van de Konterfeyters en Landschap Schilders behoorde wel verstaan te zijn. Want dewijl veele soo versot sijn, op een kleen gedeelte datse van de konst verkosen hebben om daar in een meester te zijn, soo gebeurd het datse al de rest der schilderkonst laten varen; en verzeylen metter tijt soo ver datse naulijx een stuk van een lijf, of een schouder, arm of hand meer aan den hals van een Konterfeytsel weten vast te maken; of elders een beeldeken by te ordineeren.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Truly the Anatomy is so commonly necessary to the Art of Painting that she should also be understood well by Portraitists and Landscape Painters. Because although many are doted on a small part that they have chosen from the art to be a master in it, as such it happens that they neglect the rest of the art of painting; and stray so far that at some point they barely know how to attach a part of a body, or a shoulder, arm or hand to the neck of a Portrait; or else to compose add a small figure in the composition.
Conceptual field(s)
Quotation
[...] gelijk dan ook de Genesers en Heel-Konstenaars wel een Getal van twaalf (dosijn-Werkers zijn immers Broddelaars?) Verscheyde Formen van Hoofden hebben aangewesen; die om datse meest alle van ’t algemeen Schoon en wel Geschapen afwijken, hier niet nodig zijn op te halen, dewijl de Schilder Konst de Mismaaktheyd geheel wel missen kan. Daar is in de Generale Klomp of Vorm van het Hoofd soo veel gelegen, dat een Konterfeytsel of Tronie na ’t Leven Geschilderd, niet wel ten uytersten kan gelijken, by aldien’er het Generaal van het geheele Hooft niet wel in waargenomen is, alswe in onse Teykenkunde[ndr: reference to his own work] breeder hebben geleerd.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] …like the Physicians and Surgeons by the dozens (since mass-producers are botchers?) have pointed out different Shapes of Heads; which – as they most of all diverge from the generally Beautiful and Well-made – do not need to be repeated here, while the Art of Painting can do without all Deformity. There are so many elements in the common Lump or Form of the Head, that a Portrait or Face that is Painted after Life, cannot even resemble it a bit, if the General [characteristics] of the whole Head have not been observed in it, as we have elaborately taught in our Teykenkunde [ndr: reference to his own book].
Conceptual field(s)
Quotation
Wanneer nu een vast Teykenaar de schets deser Tronie-Geslagten eenmaal op sekere wijse sijn geheugenis heeft ingedrukt; {Hoemen sig moet bereyden om Tronien of Konterfeytsels by inbeelding te maken, dat is, uyt de Geest na ’t leven te Schilderen.} En hy vind gelegentheyd om ymand dien hy maar eens gesien heeft, te verbeelden, dat is te Konterfeyten, soo moet hy door een kragtige Inbeelding, alles dat hem van den begeerderden Mensch sijn Swemingh en opsigt, in sijn Gedagten speeld, wel Erinneren, en Levendig te voren brengen; En dat tot aan het Sweemsel van d’een of d’ander Tronie, of Model over brengen; En socken in welke soort of Model, d’algemeene Schets meest met sijn Gedagten over een stemd, en merkelijk gestijfd en geholpen, of tot de gelijkenis van sijn denk-Beeld gebragt werd. Dan moetmen tot de bysondere trek des Voor-Hoofds, Neus en Mond, en Kin overslag maken, en letten in wat Trap van Sweming sijn beschoude Voor-beelden met die van de ingebeelde Sweming de meeste gelijkenis hebben. In welk doen met sekerlijk sal ontwaar werden, datmen de middel in de Hand heeft, om dat volgens een sekeren Regel te doen. Van den Italiaanschen Schilder D. Girlandaio werd aangetekend, dat hy de Tronie-kunde soo vast had, dat hy in ’t Konterfeyten, by Inbeelding noyt en miste een kenbare gelijkenis aan te treffen. In welk doen ook eene Francisco Mossoli hem een Konst-genood verstrekte. Andere Geesten hebben sulx op ’t berigt van andere konnen doen: Sulx datse Konterfeytsels en Tafereelen maakten, van Luyden die al een wijle gestorven waren; en diese noyt met Oogen aanschouwd hadden.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Now when a steady Draughtsman has planted the illustration of these Facial Categories in some way in his memory; (How one should prepare oneself to paint Faces or Portraits after his imagination, that is, from the Mind after Life.} And he will find the opportunity to depict, that is to portray, someone who he has only seen once, as such he has to remember and reproduce in a lively manner, all that comes to his mind about the Expression and Features of the proposed Man, by means of a powerful Imagination; And deliver this to the Expression of some or other Face, or Model; And determine which type or Model of the general illustration coincides best with his Thought, rather stylized and forced, or with the likeness of his mental Image. Then one has to move to the specific feature of the forehead, Nose or Mouth and Chin, and pay attention to which degree of expression the Examples that he has seen have a resemblance with that of the imagined Expression. By doing this one will certainly become aware, that one possesses a means to do this according to a certain Rule. It is written about the Italian Painter Domenico Ghirlandaio that he had mastered the Physiognomy so well, that through Imagination he never missed to notice a clear resemblance, while making a Portrait. In which a certain Francesco Mazzoli [ndr: Parmigianino] also was a fellow craftsman. Other Minds have been able to do it based on the description of others: Such that they made Portraits and Scenes of People who had long been deceased; and whom they had never seen with their own Eyes.
technical note: There is a mistake in the pdf, these are pages 230 and 223 of the pdf. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Het is aanmerkerswaard, dat in deze Landen, de Teekenkonst teegenwoordig zo weinig betragt word, ja zo gering en onnoodig geoordeeld, als of het maar tydquistinge was, en niet te pyne waard, om eenige moeiten, of studie aan te hangen. Daar ik in teegendeel wel anders heb moeten blokken, om wat te leeren; niet alleen in myn Jonkheid? maar tot het laatste der daagen dat my dit ongeval overgekoomen is, heb ik de weekelyke Kollegien waargenoomen, en Akadeemie Beelden naar ’t Leeven geteekent, behalven noch andere gewoontes dien ik had, van naar de Antyken, Basreleeves, en van gekleede Leeman te teekenen, gelyk dezelve Modellen of teekeningen, onder de Liefhebbers berustende, kunnen uitwijzen. En noch heb ik niet genoeg naar myn zin geweeten, om de naam van Historie-schilder te draagen. Maar wat hoef ik een Voorbeeld van myn zelver op te haalen, bleikt het niet genoeg aan de werken der oude Beroemde meesters, dat zy al haar vleit en zorg aangewend hebben, om in de Teekenkonst uit te munten, als Raphael, Michel Angelo, Karats, en meer anderen; niet alleen in ’t Menschbeeld, maar alles; zo wel Landschap, Architektuur, Konterfytzels, Bloemen, Beesjes, en wat er meer vereyst om Universeel of algemeen te zyn?
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] It is noteworthy, that in these countries the Art of Drawing is so seldom attempted, yes judged to be so worthless and unnecessary, as if it were a waste of time, and not worth the trouble, to dedicate any effort or study to. Although I have had to work very hard, to learn something. Not only in my youth, but until the last day before this accident happened to me, I have followed the weekly classes and drawn academy figures after the life, besides the other habits that I had, of drawing after the Antique, bas-reliefs, and the dressed manikin, as these models or drawings that are in the possession of the amateurs, may show. And still I did not know enough, for my liking, to carry the name of history painter. But why would it be necessary to provide my own example, as if it does not show enough in the works of the old famous masters, that they have applied all their diligence and care to excel in the Art of Drawing, such as Raphael, Michelangelo, Carracci and many others; not only for the human figure, but everything; for landscape, architecture, portraits, flowers, animals and what else is necessary to be universal or general?
Conceptual field(s)
Quotation
Zommige oordeelen, dat de Conterfeitsels van van Dyk by die van Titiaan maar waterverw gelyken, om reden dat die van Titiaan zo veel kracht in koleur, dag, en schaduwe hebben, dat die van den anderen daar niet by konnen haalen, ja een koleur, zeggen zy, welke op die wyze voor van Dyk onnavolgelyk is, en daar het zyne zich alles flets en krachteloos by vertoont: waarlyk, een belaghelyk en beschimpend oordeel. Doch dat van Dyk en Titiaan in koleur verschillen, dat staa ik hun toe; maar dat men in dit geval by de Italiaanen niet behoeft te loopen, om zulks te bewyzen, is ook zeker: want voor zo veel de krachtige Coloriet, indien het daar in bestond, belangt, zo zeg ik dat Rembrant voor Titiaan niet heeft te wyken. Maar wat is ‘t! de meeste menschen volgen gemeenlyk de dwaaze oordeelaars, welke geene dingen goed keuren, die niet op zyn Italiaansch geschilderd zyn, het zy Historien, Landschappen, of Pourtraiten.
[D'après DE LAIRESSE 1787, vol.2, p.146-147:] Il y en a qui pensent que les portraits de Van-Dyk ne paroissent que des gouaches quand on les met à côté de ceux du Titien ; à cause que les ouvrages de ce dernier sont d’un coloris & d’un clair-obscur si vigoureux, que ceux de Van-Dyk ne peuvent pas souffrir cette comparaison. Ils prétendent même que le coloris du Titien est d’une beauté inimitable, & rend celui de Van-Dyk foible & froid même : jugement qui ne paroît aussi ridicule qu’injurieux. Je conviens cependant qu’il y a une grande différence entre le coloris du Titien & celui de Van-Dyk ; mais je suis, en même tems, convaincu qu’il n’est pas nécessaire d’avoir recours aux Italiens pour trouver un bon coloris ; car si, par exemple, il ne s’agissoit seulement que de la vigueur, on pourroit citer Rembrand, qui ne le cède certainement pas dans cette partie au Titien. Mais on voit malheureusement que la plûpart du monde suit les idées de ces juges prévenus, qui n’approuvent que la manière des Italiens, tant dans l’histoire que le paysage & le portrait.
Conceptual field(s)
Quotation
Worden wy dan door een verbeelding der natuur misleid, hoe veel te grooter achten wy den Konstenaar niet die zulks te weeg gebracht heeft? […] Dit aldus zynde, zo moeten wy ook trachten de natuur en de waarschynlykheid op te volgen, en vooral op de regelen der Perspective Optique acht […]Hier uit volgt, dat de laage oog- en zichtpunten, of horizont, de beste en natuurlykste in een Conterfeitsel zyn, die het meest de zinnen zullen bedriegen en misleiden, wanneer het licht en de afstand, volgens de eigenschap der plaats daar men het stellen wil, wel waargenomen zyn. Doet men zulks niet, zo zal men ook een strydige uitwerking zien met die welke men daar van verwagt heeft.
[D'après DE LAIRESSE 1738, p. 360:] If we are thus misled by a Representation of Nature, how great must the Master be who did it ! […] If this be the Case, we ought to endeavour to follow Nature and Likelihood, and principally to observe the Rules of Perspective [ndr : Optics] […] Hence it follows, that low Horizons, or Points of Sight, are the best and most natural in a Portrait, and will most deceive the Senses, if the Light and Diftance, with respect to the Place where the Picture is to be set, be well observed ; otherwife the Effect will be contrary to what we expected.
Conceptual field(s)
Quotation
NU komt ons ook, gelyk een zaak van zo groot belang als het voorgaande, de schikking der koleuren by de Conterfeitsels voor; 't welk geen minder opmerking verdient.
[D'apres DE LAIRESSE 1787, vol. 2, p. 172:] La convenance [ndr : disposition] des couleurs des draperies des portraits ne me paroît point un article moins essentiel […]
Conceptual field(s)
Quotation
[…] de voorwerpen die voornaamentlyk aan de Zwarte konst meest eigen zyn, als conterfeitsels, nacht- en kaarslichten, spook en toveryen, verschyningen, bloemen, vruchten, zilver, goud, porcelein, kristal, wapentuigen en kruiden. Wie zal die dingen met etsen of snyden zo eel en natuurlyk verbeelden konnen, als het door 't schraapen kan volvoerd worden?
[D'après DE LAIRESSE 1787, vol. 2, p. 649:] Cet art [ndr. gravure en manière noire] est fort propre à représenter le portrait, les effets de nuit & d’une lumière artificielle, les phantômes, les enchantements, les plantes, les fleurs, les fruits, les vases d’or, d’argent & de crystal, les armes, &c, qu’il est impossible de rendre aussi parfaitement par le burin ou par la pointe, que par le racloir.