VAARDIG (adj.)
FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
Nicomachus, veerdigh.
[D'après NOLDUS 2008, p. 5-7:] Nicomaque, compétent.
Conceptual field(s)
Quotation
’t Blijckt dan dat de hoogh-beroemde deugden van d’oude Meesters daer in voornaemelick bestonden, dat sy de vlugghe beweghinghen van haeren verwarmden geest stoutvaerdighlick naevolghden; even als of haere doorleerde langh-gheoeffende sinnen nerghens op en konden vallen, ’t welck haere ervaerene handen niet en souden vaerdighlick weten uyt te wercken. ’t En is dan gheen wonder dat dese Konsten in voorleden tijden gheweldighlick toenaemen, als de dappere gheesten van groote Meesters met een stoute hand door haer werck ginghen;
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] It appears that the highly famous virtues of the old Masters consisted mostly in that they imitated the quick movements of their warmed spirit audaciously; just like their trained long-practiced senses could not remark something, which their experienced hands would not know how to express capably. It’s no wonder, then, that these Arts in former times increased tremendously, when the brave spirits of great Masters went through their work with a bold hand;
This comment on the citation from Pliny does not exist in the Latin edition. The English edition is also more concisive here. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Plutarchus maeckt insgelijkcks een merckelick onderscheyd tusschen de voorgemelde Gratie en dese onbedwongen schijnlosse stoutvaerdigheyd van de welcke wy alhier aenghevanghen hebben te spreken; De ghedichten van Antimachus, segt hy {In Timoleonte.}, mitsgaeders oock de tafereelen van Dionysius, ghelijckse een gheweldigh stercke kracht der Konste in sich hebben, soo schijnense al te seer bedwonghen ende bearbeydt te sijn. Men kan dit daer en teghen in de Schilderijen van Nicomachus als oock in de ghedichten van Homerus, benevens d’andere deughden en gratien diemen daer in vindt, aenmercken, datse vaerdighlick en gantsch ghemackelick schijnen ghedaen te sijn. Soo word dan de bevalligheyd der Schilderijen bevalligher gemaeckt wanneer men in de selvighe een gemackelicke vaerdigheyd verneemt, ontstaende uyt d’opwellende kracht der Inventie die uyt de volle borst des moedighen Konstenaers, als uyt eenen rijcken springhader, overvloedighlick uytbortelt.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] Plutarchus likewise makes a clear difference between the aforementioned Grace and the unconstrained apparently loose boldness of which we have initiated to speak here; The poems of Antimachus, he says {…}, just like the paintings of Dionysius, as they have a great strong power of Art in them, as such they appear to be too mincing and affected. One can however discern in the Paintings of Nicomachus as well as in the poems of Homerus, that they appear to have been made competently and rather easily, next to the other virtues and graces that one can find in them. As such the gracefulness of paintings is made more graceful when one discern an easy competence in it, originating in the surging power of the Invention that comes forth from the chest of brave Artists, like from a rich source.
DIONISIUS
NICOMACHOS
PLUTARCHOS
In the English edition, the term is described as 'made out of hand'. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
Aldus verdreven wesende, salmen onder het uyterste van het Landtschap, boven ’t flaeuwste, ofte daer de Locht achter de Berghen, en beneden den Orizont of Zichteynder schijnt te gaen, een geheel dun Masticot strijcken, leggende alsoo een streeck langhs het voorschreven Landtschap, of Berghen, en drijven dan alsoo van onderwaerts, naer het Purperken toe, tot het daer in smelte en sich verliese: ’t Welck met een luchtige en veerdighe handt sonder daer in te knoeyen wil gedaen wesen, want anders wort het vuyl, en loopt somtijdts oock wel perijckel om door ’t Papier heen te arbeyden.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Once it is diminished like that, one should thinly apply Massicot, under the far end of the Landscape, above the weakest, or there where the Air appears to go behind the Mountains and beneath the Horizon, as such placing a line along the aforementioned Landscape, or Mountains, and blending it then from below, towards the Purple, until it melts in it and is lost: Which should be done with a loose and competent hand without messing with it, because otherwise it will become dirty, and sometimes also runs the risk to come through the Paper.
Conceptual field(s)
Quotation
Zy word van de natuur verkozen, en is van de bevalligheeden altyt geoeffent, om de waereld uitmuntende mannen te leeveren, voornamentlyk in deze Edele Konst, die zo veel Weetenschappen in zich behelst: Ja ik derf zeggen, dat ‘er geen Konst of Weetenschap in de waereld hoorde te zijn, of een volmaakt Schilder, dienden ‘er eenige kennis van te hebben. De Natuur verschaft aan de vaardige geesten, meer voordeel, dan de Leer-oeffening, aan d’anderen. Vind men niet meer voorbeelden van Doorluchtige Meesters in deze Konst, die op den hoogsten top geklommen zyn geweest, welke vrolijk en vol snakeryen waaren: dan van de geenen, die een zwaarmoedigen aart hadden? Raphael, Polidoor da Caravaggio, Leonard da Vinci, Peryndel Vaga, Parmezan, Primaticcio, Pietro de Corton, Tintoret, Giorgon, Lodewyk en Annibal Carats, Albaan, Bassan, Lanfranc, en meer andere; zyn die niet alle vrolijk en vaardig van geest geweest?
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] They [ndr: talented artists] are naturally preferred and is always trained in beauty, to provide the world excellent men, especially in this Noble Art, which contains so many sciences: Yes I dare say, that there should be no Art or Science in the world, or a perfect Painter should have some knowledge of it. Nature provides the apt minds more advantage than the practice of learning provides to others. Does one not find more examples of illustrious Masters in this Art, who have climbed to the highest summit, who were happy and full of joy: than of those, who had a melancholic nature? Raphael, Polidoro da Caravaggio, Leonardo da Vinci, Perino del Vaga, Parmigianino, Primaticcio, Pietro da Cortona, Tintoretto, Giorgione, Ludovico and Annibale Carracci, Francesco Albano, Bassano, Lanfranco and many others; have they not all been happy and apt of mind?
ALBANI, Francesco
BASSANO, les
CARRACCI, Annibale
CARRACCI, Ludovico
DA CORTONA, Pietro (Pietro Berrettini)
DA VINCI, Leonardo
DEL VAGA, Perino (Pietro di Giovanni Bonaccorsi)
GIORGIONE (Giorgio da Castelfranco)
IL PARMIGIANINO (Girolamo Francesco Maria Mazzola)
IL PRIMATICCIO (Francesco Primaticcio)
IL TINTORETTO (Jacopo Robusti)
LANFRANCO, Giovanni
POLIDORO DA CARAVAGGIO
RAFFAELLO (Raffaello Sanzio)
It is unclear what exactly 'Zy' in the first sentence is refering to. This paragraph is ordered differently in the German translation. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
DE Handeling van het Penseel is tweederly, doch zeer verschillende van malkander, want de eene is een vloeijende, en malsse of gladde; de tweede een wakkere en vaardige, of stoute. De eerste wend men aan, in het Copieeren of namaaken van nette en uitgevoerde stukken. De tweede volgd dan van zelfs, als men zich oeffend na levens groot, stout en vaardig Schildery, door een vaste hand uitgewerkt.
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 51:] Il y a deux manières différentes de manier le pinceau : l’une suave, moëlleuse & léchée ; l’autre hardie, fière & vigoureuse. La première s’apprend en copiant des ouvrages délicats & finis ; la seconde se contracte en s’exerçant d’après des tableaux qui représentent les objets dans leur grandeur naturelle, & qui sont exécutés par une main sûre, d’une manière facile & hardié.
Conceptual field(s)
Quotation
[…] der Konst, want deze is een Theorie of kennisse der Geest, en het andere [NDR : handeling] een Praktyk of uitvoering door de hand, hier in bestaande: dat het is een handgreep of lyding des penseels met verwen, door de hand, op een zekere en ordentelyke wyze bestierd, waar door men een ding zonder morssen, wis en vaardig kan maaken en vertoonen.
[D'après DE LAIRESSE, 1787, p. 53:] […] car l’art est une théorie ou une production de l’esprit ; tandis que la manière ne consiste que dans une pratique ou exécution manuelle, laquelle dépend d’une certaine dexterité à bien conduire le pinceau & à disposer les couleurs d’une façon convenable ; de sorte qu’on puisse exécuter ce travail avec facilité & sûreté, sans barbouiller la toile.