VERMAAK (n. n.)
TERM USED AS TRANSLATIONS IN QUOTATION
PLAISIR (fra.)TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
/FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
Dies behoort een goed Konstenaar voor ’t eerste daer nae te trachten, dat sijn werck niet en schijne in alles met de Tafereelen van andere vermaerde Meesters over een te komen; ghebeurt het onder en tusschen dat de gantsche gheleghenheydt sijnes wercks een sekere ghelijckheydt met de voorighe stucken van andere Konstenaers uyt wijst; soo moet hij in de tweede plaetse besorghen dat hy dese gelijckheydt niet by gevalle, maer met opset schijne ghetroffen te hebben, ’t Staet yder een vry den eenen ofte den anderen Konstenaer, van weghen dese of ghene deuchdt, hooghe te verheffen: wat my belanght, die Konstenaers spannen, mijnes dunckens, de kroone boven d’andere, de welcke d’oude Konst ontrent een nieuw argument naerstighlick oeffenen, om haere Schilderyen door dit middel met het aengename vermaeck van een ongelijcke gelijckheyt behendighlick te vervullen. Soo staet ons oock alhier aen te mercken, dat dit aldermeest by hun in 't werck gestelt moet worden, wanneer sy door eenen loffelicken naer-yver worden aen ghedreven, om dese bevalligheydt van een ongelijcke ghelijckheydt in soodaenighe wercken uyt te drucken die met de treffelicke Stucken der voorigher Meesters maer alleen in de bequaeme handelinge souden over een komen.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] This is the first that a good Artist should aim for, that his work does not seem to resemble the scenes of other famous Masters in everything; if it happens nonetheless that the whole occurrence of his work shows a certain similarity to the previous pieces of other artists; then he should secondly take care that he appears to have made this similarity not by accident but on purpose, It is open to everyone to highly esteem some Artist or another because some virtue: what is important to me, those artists, in my opinion, beat the lot, who practice the old Art diligently regarding a new subject, to fill their Paintings by this means with the pleasant entertainment of an uneven similarity. As such we can remark here as well, that this should be done by them the most when they are driven by a praiseworthy envy to express this gracefulness of a uneven evenness in such works that only resemble the striking Pieces of previous Master in the able treatment.
Conceptual field(s)
Quotation
't Ghene wy voor desen alreede voor ghehouden hebben, moet hier en elders al wederom verhaelt worden; dat wy naemlick de kracht der oprechter imitatie niet behooren te stellen in 't nae-aepen van uytwendighe verciersels, maer dat wy meest van allen d'inwendighe kracht des wercks moeten uyt drucken. Laet ons dan altijdt nieuwe achtinghe daer op nemen, wat een sonderlinghe bevalligheydt d'oude Meesters in 't wercken ghehadt hebben; hoedaenigh haer voornemen gheweest is; wat maniere van stellinghe sy hebben ghebruyckt, als oock hoe dat hun selfs die dinghen, dewelcke maer alleen tot vermaeck scheenen te dienen, den wegh tot eenen eeuwigen naem hebben ghebaent. Voor end'alleer wy dese dinghen grondighlick begrijpen, soo en is het ons niet moghelick d'oude wel nae te volghen.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] That which we have already proposed, has to be retold here and elsewhere; namely that we should not place the power of honest imitation in aping external embellishments, but that we most of all have to express the internal force of the work. Let us then always reconsider this anew, what a remarkable gracefulness the old Master have had in working; what has been her aim; which manner of composition they have used, as well as how those things which appeared to have only served entertainment, have paved the way to eternal fame. Not before we understand these things thoroughly, it is impossible to us to imitate the old well.
Anciens (les)
This section is not present in the first Latin edition (1637), but is included in the later Latin editions (1694). [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
[...] en noch berispen de menschen soodaenighe vervalschte Schilderyen niet, maer sy scheppen daer int tegendeel een groot vermaeck in, sonder eens daer op te letten of sulcks gheschieden kan, ofte niet.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] …and yet people do not reprove such forged Paintings, but to the contrary they take a great entertainment from it, without ever paying attention whether something like that can happen, or not.
Conceptual field(s)
Quotation
Dient desen tot antwoord; dat lieden van redelicke middelen haere Konst-liefde seer wel oeffenen konnen, sonder daer door op groote kosten ghejaeght te worden; aenghesien de maghtighe en Rijcke lief-hebbers haere Konst-kamers ende Galerijen niet alleen tot haer eyghen vermaeck maer oock tot vermaeck van andere vercieren, achtende haere kosten welbestedet sijn allse haere Huysen door den daghenlickschen toeloop der Konst-lievers Krielen.
[Suggested translation, Marije Osnabrugge:] This serves as an answer; that persons of reasonable means can practice their Love of Art very well, without being put to great expenses; seen that the powerful and rich Amateurs do not only embellish their 'Kunst-kamers' and Galleries for their own entertainment, but also for the entertainment of others, regarding their expenses well spent when their Houses swarm by the daily flood of Art-lovers.
This section is not available in the first Latin edition of 1637, it is however included in the 1694 editions. [MO]
Conceptual field(s)
Quotation
O Bedroefde tyd, O Amsterdam, waar is uw eertyds oude luister? Hoe zyt gy zo vervallen? Is ‘er geen lust of eerprikkeling meer in uwe onderdaanen? De Edele Schilderkonst die voor dezen in zulk een aanzien en agting gehouden wierd, werd nu niet meer in waardigheid noch om haar Deugden, betracht of gelieft, maar alleen uit nood en in schyn. Wat plachtmen de vertrekken, van uwe schoone Bouwgevaartens, O roem van Europa, met heerlyke konststukken te zien pronken, tot vermaak, verwondering, en leerzaame voorbeelden der aanschouweren.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] O dreaded time, O Amsterdam, where is your former glory? How did you decay so much? Is there no more desire or stimulus for honour in your inhabitants? The noble Art of Painting that used to be held in such regard and esteem, is no longer practiced or loved in dignity nor for its virtues, but only out of necessity and for its appearance. How one longs to see the rooms of your beautiful buildings, O glory of Europe, to be shining with delightful works of art, for delight, astonishment and instructive examples of its beholders.