AANGENAAM (adj.)

AGRÉABLE (fra.) · AGREEABLE (eng.) · ANNEHMLICH (deu.) · CHEERING (eng.) · DELIGHTFUL (eng.) · GEFÄLLIG (deu.)
TERM USED IN EARLY TRANSLATIONS
AGREEABLE (eng.) · ANGENEHM (deu.) · ANNEHMLICH (deu.)

FILTERS

LINKED QUOTATIONS

4 sources
5 quotations

Quotation

[…] soo gaen wy tot de naest-volghende nootsaeckelickheyt, die mede in een Schilder vereyscht wert: te weten, dat hy recht onderscheyt weet te maecken van Zijde, Fluwelen, Wollen, en Linde Laeckenen; want men siet seer selden Fluwelen kleederen, die, die luyster schijnen te hebben die het Fluweel heeft, oock en nemen sy niet waer het ployen, en vouwen, niet lettende op het onderscheyt datter tusschen de Wolle en Linde-Laeckenen is, noch op de glans die meer in't Satijn dan in't Toers is, oock overslaende de dunne eellicheyt die in 't fijne Linden, en 'tdunne Floers dient na-gevolght te zijn. Soo dat een prijs-waerdig Schilder dese verscheydenheden op't aengenaemste voor yders ooge (door sijn Penceel-konst) behoorde te konnen voorstellen, onderscheyt maeckende tusschen de schrale ruyge Laecken-achtigheyt, en de gladde Satijne effenheyt, waer in die groot-verlichtende Duyster, boven andere Geesten, seer uytsteeckende en noch vermaert is.

[proposition de traduction, Léonard Pouy:] […] une autre nécessité requise d’un peintre est de faire une juste distinction entre les drapés de soie, de velours, de laine et de lin car l’on ne voit que très rarement un vêtement de velours apparaître avec la brillance du velours ni les plis et les creux, ni les différences entre les drapés de lin et de laine prises en compte, ni le lustre davantage propre au satin qu’à la soie de Tours, et ils [ndr. les peintres] omettent également d’imiter la finesse propre au lin et au crêpe le plus fin. Un peintre digne d’éloges devrait être capable de représenter cette variété de la manière la plus plaisante pour tous les yeux, grâce à l’art de son pinceau, et représenter et distinguer les drapés secs et rêches de l’effet de douceur satinée, chose dans laquelle excelle plus que n’importe quel autre esprit le lumineux Duyster, et est pour cela encore célébré aujourd’hui.

Conceptual field(s)

L’HISTOIRE ET LA FIGURE → vêtements et plis
MANIÈRE ET STYLE → le faire et la main

Quotation

Eyndelingh soo moetmen neffens alle ‘t gene voorseyt is, voornamentlijck tot het Schildern, arbeyden om grondigh den aert, kracht en vermogen der Verwen, Olyen en Vernissen, ontrent het Coloreeren te kennen, die oock wel ende veranderlijck te ordineeren, ende na vereys van saecken, aengenaem ende met modestie op sijn jyste plaets wel te schicken en natuerlijck aen yder dingh toe te eygenen; {Aert der Verwen moet verstaen worden.} ten eynde men niet en late blijcken, datmen sich opde schoone Coleuren verlaten, of de ware Deught van sijn Tafereel door een enckel Verwengepronck gesocht heeft. Van gelijcken moetmen weten, hoemen de Verwen, soo in het Doodt-Verwen als in ’t Op-Schilderen sal temperen, handelen en aenleggen, en hoedanigh deselve helder, gloeyent, ende schoon op den ander komen te decken, ende sich mackelijk Schilderen laten: {Handelingen der Verwen moet verstaen worden.} invoeghen sy verstandigh ghehandelt en playsant gecololeert [sic, ndr.] moghen schijnen.

[suggested translation, Marije Osnabrugge:] At last one should, besides all that has been said thus far, for Painting one should principally work to thoroughly know the nature, power and capacity of the Colors, Oils and Varnishes, with regard to coloring, also knowing how to compose these well and with variety, and pleasantly and modestly placing it on the right place and apply it to each thing in a natural way after the demand of the case; {The nature of the Colors should be understood.} so that one does not show that one has leaned on the beautiful colors or has based the Virtue of his Painting only by the splendor of colors. Similarly one should know, how to mix, treat and apply the colors, both in the dead-coloring and in finishing, and how they will cover the other [colors] in a clear, glowing and beautiful [way] and let them be applied with ease: { The handling of the colors should be understood.} so that they may appear wisely treated and pleasantly colored.

Conceptual field(s)

EFFET PICTURAL → qualité des couleurs
CONCEPTS ESTHETIQUES → beauté, grâce et perfection

Quotation

Nochtans noemtmen het aengezicht een spiegel des geests, en zijne grootheit moetmen in de weezentlijkheit kennen. En aldus moet een vernuftich Schilder, wanneer hy eenige Historie voorheeft, met een Poëtische uitvinding, de geest des persoons, dien hy wil verbeelden, in het wezen brengen, en hem iets geeven, daer hy aen te kennen zy: Als ontzachlijkheit aen Agamemnon, listicheit aen Ulisses, onvertzaegtheit aen Ajax, koenheit aen Diomedes, en toornicheit aen Achilles.

[d'après BLANC J., 2006, p.126 ]On dit bien, pourtant, que le visage est le miroir de l'esprit, et qu'il faut reconnaître la grandeur de celui-ci à l'apparence de celui-là. C'est ainsi d'ailleurs qu'un peintre ingénieux doit, quant il a l'intention de représenter quelque histoire, faire apparaître, grâce à son invention poétique, l'esprit du personnage qu'il souhaite figurer et lui donner quelque chose par quoi il puisse être reconnu: du respect pour Agamemnon, par exemple, de la ruse pour Ulysse, de l'intrépidité pour Ajax, de la hardiesse pour Diomède ou du courroux pour Achille.

Conceptual field(s)

L’HISTOIRE ET LA FIGURE → expression des passions

Quotation

{Een goet Konterfeyter behoort ten minsten een figuer wel te konnen teykenen.} VEele hebben zich 't na 't leeven schilderen van menschentronien onderwonden, en zijn ook veeltijts daer op zoo verlekkert geworden, dat zy de rest van de konst geheel versloft hebben: ja zoo schandich vervallen zijn, dat zy niet alleen niet een arm of been, maer zelf niet een gezonde schouder aen den hals van haere Konterfeytsels hebben kunnen vastmaken. 't Is wel waer, dat het aengezicht het voornaemste deel eens menschen is; maer dies te min is 't te verschoonen, onbequaem tot de rest te zijn;[...] Een goede trony te kunnen maken is wel prijsselijk, maer een welstandige figuer met een maer taemelijke trony te maken, is meer.

[BLANC J, 2006, p. 130]{Un bon portraitiste doit au moins savoir dessiner une figure.}. Nombreux sont ceux qui cherchent à peindre sur le vif des visages d'hommes. Et souvent ils aiment tant faire cela qu'ils négligent totalement le reste de l'art, et qu'ils y échouent même si honteusement qu'ils sont incapables d'attacher un bras, une jambe et même une bonne épaule au cou de leurs portraits. Il est bien vrai que le visage est la partie la plus importante d'un homme. Mais cela n'excuse pas pour autant d'être incapable dans le reste. [....] Pouvoir faire un bon visage est bien louable. Mais savoir représenter une figure dans [ndr: une bonne position], même avec un visage passable est préférable.

Conceptual field(s)

L’HISTOIRE ET LA FIGURE → expression des passions
GENRES PICTURAUX → portrait

Quotation

Doch ik vind het byzonder in de Schilderkonst bewaarheid: want de zelve is met zulk een vermogen verzeld, dat zy den mensch op twee zeer verschillende wyzen ontroert; eerstelyk door schoone, deugdsaame en aangenaame; en ten anderen door slegte, mismaakte, en verachte verbeeldingen, beide in tegenstreevigheid even krachtig. De eerste verkwikt en bekoort de regtzinnige aanschouwers; de twede, in tegendeel, baard hun een affkeer en walging. Derhalven is het onwederspreekelyk, dat het Schilderachtige, naamentlyk het schoonste en uitgeleezenste, niet anders betekentals het geene waardig is geschilderd te worden; en dat het slegtste, of onschoone, het allerminst die eere verdient: […]

[D'après DE LAIRESSE 1787, vol. 2, p.111-112:] C’est une vérité qui a principalement lieu dans la peinture, puisqu’on voit que la puissance de cet art affecte le cœur de deux manières différentes ; savoir, par des représentations agréables & honnêtes, & par celles d’idées mesquines & méprisables ; qui les unes & les autres font également un puissant effet, en sens contraire, sur les esprits des spectateurs. Les premiers objets dont il est ici question, attachent & charment l’œil de l’amateur [ndr : spectateur] éclairé, & les autres produisent une sensation désagréable. Il faut donc convenir que par pittoresque, c’est-à-dire, par ce qu’il y a de meilleur & de plus beau dans l’art on ne dit entendre que tout ce qui est digne d’être mis sur la toile ; & que ce qui est mesquin ou mauvais ne mérite pas cet honneur.

term translated by AGREEABLE
term translated by ANGENEHM

Conceptual field(s)

CONCEPTS ESTHETIQUES → beauté, grâce et perfection