Den verwaenden roem der ghener de welcke d'eenvoudigheydt der oudtster Schilderyen door een gantsch harde ende dorre maniere van doen soecken uyt te drucken dient ons alhier tot een exempel; want dese schicken sich maer alleen tot d'Imitatie van 't ghene hun eerst in d'oogh komt, sonder eens te bevroeden wat een sonderlinghe kracht en hoe groote Schatten der Konste onder dese eenvoudigheydt schuylen. Quint. X.2.

De rechte en slechte eenvoudigeyt deser Konsten heeft den voordgangh der selviger benevens andere middelen mede veroorsaeckt. Want ghelijck wy bevinden dat die ghene allernaest tot de volmaecktheyd quaemen, dewelcke d’aenghenaeme bevalligheyd haerer wercken niet soo seer en stelden in ’t ydele waenkunstighe verw-gepronck als wel in de kracht van een onvervalschte Teycken-konst ende in ’t naturelick ghebruyck van weynighe en gantsche ghemeyne verwen; so plaghten oock d’opdrechtelick goed-aerdighe Leerlinghen, die ’t met de Konste wel meynden en haere gewesene Leermeesters geen schande sochten aen te doen, sich aen dese gantsch loffelicke eenvoudigheyd standvastighlick te verbinden, den voornaemsten ernst haerer Aemulatie daerin stellende dat sy dese eygenschap der ouder Meesters recht wel moghten treffen.

Gelijck wy het oversulcks daer voor houden, dat de stucken van d’oude Meesters met allerley loffelicke deughden rijckelick vervult waeren; soo ghelooven wy mede vastelick, dat de prijswaerdigheyd haere wercken voornaemelick bestond in den roem van de seldsaeme proportionele eenvoudigheyt die in d’oude stockbeelden ende schilderijen met de nature selver schijnt te strijden.

Dionysius Halicarnassensis {In Isaeo} stelt ons de eerste reden voor ooghen, wanneer hy drijft dat d’oude tafereelen in een gantsch wonderbaerlicke eenvoudigheyd der Coleuren haeren voornaemsten lof uyt de bevallighe nettigheyd der teyckeninghe trocken; ghelijck de nieuwe daer en teghen allermeest op ick en wete niet wat voor een verscheyden verwig cieraet stonden, als wesende slechtelick en gaer sorghelooslick gheteyckent, siet oock Themistius de Amicitia, daer hy ’t selvighe punt op de selvighe maniere voorstelt. De tweede reden vloeyt uyt d’eerste; want ghelijck d’eerste reden d’oude stucken boven de nieuwe verheft, van weghen d’eenvoudighe ende onbedwonghen bevalligheyd diemen daer in plaght te vinden, soo schijnt de tweede reden d’oude wercken allermeest te roemen, van weghen een gantsch voortreffelicke hooghwaerdigheyd ofte Majesteyt diese uyt d’eenvoudigheyd van d’oude Konste als noch behouden.Porphyrius {Lib. ii. de Abstinentia}, seght dat de nieuwe Beelden der Goden met verwonderinghe worden aenghesien, om de waerdigheyd des wercks; maer dat d’oude daerenteghen gheducht worden, om dat d’eenvoudigheyd haeres wercks met de heerlicke Majesteyt der Goden aller best overeen komt.

in RICHARDSON, Jonathan, Traité de la Peinture, Par Mr. Richardson, le Père, Tomes I. et II. Contenant, Tome I. Un Essai sur la Théorie de la Peinture ; Tome II. Un Essai sur l'art de critiquer, en fait de Peinture ; & un Discours sur la Sience d'un Connoisseur. Traduit de l'Anglois; Revu & Corrigé par l'Auteur., trad. par RUTGERS, Antoine, Amsterdam, Herman Uytwerf, 1728, 2 vol., vol. I., p. 46-47.