RONDIGHEID (n. f.)
FILTERS
LINKED QUOTATIONS
Quotation
Om ’t beleggen der vlakke Schaaduwen, wijst dit ons aan, dat’er niet meer als twee over elkander geslaagen artzeeringe moeten weezen, doch des noods zynde drie, en op de Rondigheid, of wykende party, maar een. De toetzen of diepzels, is de uiterste kracht van ’t kryt of roodaarde, dezelve word gereuzelt of geschommelt, want meer als drie artzeeringe over elkanderen, is overtollig en vergeefze moeiten, zo wel in ’t teekenen als Etzen, gelyk dit voorbeeld aanwijst. [ndr: reference to an illustration]
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] To build up flat shadows, it is advised, that there are no more than two hatchings on top of each other, if necessary three, and on the roundness, or declining parts, but one. The touches or depths are the utmost power of the crayon or read earth, it is rousled or scumbled, because more than three hatchings on top of each other is redundant and wasted effort, both in drawing as etching, as this example shows.
Conceptual field(s)
Quotation
Gaat dan heen, en haal de kleine gedeeltens, die door het uitveegen verflaaut geworden waaren, als ’t hair, Oogen, neus, mond, vingers en toonen&, hier en daar met toetsjes wat meerder op, dezelve neffens de Omtrek, op den dach heel teer en zacht houdende, de Schaaduw zyde een weinigje sterker: dus doende vertoont zich de ommetrek natuurlyk, en ’t geeft een ongemeene grootsheid en welstand, aan u beelden, of andere voorwerpen. Daar na zalmen de vlakke Schaaduwe, van booven, en allengskens tot beneeden toe, met een enkele artzeeringe taamelyk kloek aanleggen, zo gelyk, en evenwys van elkanderen, als ’t moogelyk zyn zal, dat ’s voor zo ver de geschaaduwde voorwerpen betreft. Dan de flaauwe tint of rondigheid begonnen, ook met een enkelde artzeeringe, maar heel zacht, min of meer, naar dat uw voorwerp is; want de mezetinten moeten nooit verdubbeld zyn.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] Then continue and accentuate the small parts that had been diminished by rubbing out, such as the hair, eyes, nose, mouth, fingers and toes etc., here and there with small touches, keeping them – besides the outline – very delicate and soft in the light parts, the shadow side a bit stronger, on your figures and other objects. Afterwards one shall build up the flat shadow from high to the lower parts, rather strongly with some hatchings, just like and similar to each other, if possible for as far as the shadowed objects are concerned. Then one starts with the faint tone or roundness, also with a few hatchings, but very softly, as your objects demands it; because the mezzotints should never be doubled.
Conceptual field(s)
Quotation
Wat het woord rondigheid zeggen wil, zalmen meede genoegzaam uit het zelfde voorbeeld begrijpen [ndr: reference to illustration], want de Pylaar van voore, zoo wel rond is, als ter zyde; men noemt het ook de mezetint, gelykmen ziet aan de lichte zyde der Kolom, naar de Superficie of omtrek toe, dat ’s te zeggen daar het licht verminderd en weg weikt; niet alleen een Kolom, maar alle ronde voorwerpen, doch den een min d’ander meer; als mede het boovenste vlak van dat vierkant, die achterweikt; en dat is eigentlyk ’t geen wy weikende tinten noemen. Door het woord mezetint, verstaan wy de halve of tusschen tint; om dat die gemeenlyk, tusschen het vlakke licht en de vlakke Schaaduwe, van elks half en half behoord; want altyd is tusschen licht en donker, een mezetint, die deze twee harde Partyen met elkanderen veenigt, en in een doet smelten.
[suggested translation, Marije Osnabrugge:] What the word roundness means, one may easily understand from the same example, because the pillar is round from the front as well as from the side; one also calls it mezzotint, as one can see on the light sight of the column, towards the surface or contour, that is to say where the light diminishes and disappears; not only a column, but all round objects, although some more than others; just as the upper surface of that cube [ndr: square], that moves away; and this is actually what we call retreating colours. With the word mezzotint, we mean the half or middle tint; because it usually belongs between the flat light and the flat shadow, half of each; because there is always a mezzotint between light and dark, which unites these two hard parts with each other, and makes them melt into the other.
This paragraph is ordered somewhat different in the German translation of 1705.[MO]
Conceptual field(s)
Quotation
[…] door de tweede Tint verstaa ik, die geene, welke op de gedaagde partyen tegens den ommetrek aan gelegd word, waar door alle verheevene deelen genoodzaakt worden in de grond te smelten en te ronden: deze moet gy alzo zuyver en schoon in die zelve koleur als die van het licht aanleggen […] want de rondigheid is niet anders dan een afschamping des lichts na achterwaard, of een zylicht, dat min of meêr blaauwachtig moet zyn na de koleur des naakts zulks vereist, want die geelachtig zynde, zo vald de tweede Tint groenachtig; is de eerste rood, de tweede moet paarsachtig zyn, en zo het een blanke koleur is, zo vald de tweede tussen de beiden eerstgenoemde in, waar door ligt te begrypen is, dat deze tweede koleur, met blaauw verkreegen en getemperd moet worden […]
[D'après DE LAIRESSE 1787, p. 66-67:] Par secondes teintes, j’entends celles qu’on met sur les parties éclairées, près du contour, par le moyen desquelles les parties saillantes prennent du relief & se trouvent fondues dans le champ qui leur sert de fond […] puisque le relief ne consiste que dans une espèce de reflet ou de rejaillissement par ricochet de la lumière, qui se porte en arrière, ou une lumière qui tombe de côté, laquelle doit être plus ou moins bleuâtre, suivant que la teinte du nud l’éxige ; car lorsque la chair est jaunâtre, la seconde teinte tirera sur le verdâtre ; si le nud est rouge, la seconde teinte sera violâtre, est lorsque la chair est blanche, la seconde teinte tiendra de l’une et de l’autre, c’est-à-dire, du verd & du violet ; de sorte qu’il est facile de concevoir que cette seconde couleur doit être rompue avec du bleu pur […]
Conceptual field(s)
Quotation
Veele waanen, dat zy met stippelen de smeltende rondigheid tegens de hoogsels konnen verbeelden: maar zy zullen zich altoos bedroogen vinden, dewyl zulks een groote schraalheid veroorzaakt. Derhalven is die manier niet goed: het arceeren staat beter, en komt ook meer overeen met de schaduwen.
[D'après DE LAIRESSE 1738, p. 640:] Many imagine, they canrepresent the melting Roundness against the main Lights by stipping : But they will find themselves mistaken, since it causes a great Hungriness, and thefore the Method cannot be good: Hatching looks better, and has more Affinity with the Shades.